پرده بگردان و بزن ساز نو
گروه آموزشی مانژه که در تاریخ ۱۷خرداد ۱۴۰۲ آغاز خود را خبر میدهد زاییدهی نیازی است که در اکوسیستم تفکر روانکاوی ایران لمس میشود. «گروه آموزشی مانژه» بر آن است که زیست روانکاوانهی خود را در بستر رو به تکامل همین زیست-بوم مشق کرده و با تکیه به اهداف زیر تاسیس این گروه را اعلام مینماید.
۱. رویکردهای شخصی ما متنوع اما ابزار همزیستی ما با یکدیگر دیالوگ خواهد بود. روانکاوی تطبیقی در مورد جدال و گفتگو در روانکاوی است. تعارضات فکری، شخصی و نهادی در تاریخ روانکاوی وجود داشته، اما در کنار آنها تلاشهای خلاقانهای برای برقراری درک و ارتباط بین دیدگاههای مختلف نیز وجود دارد. اکنون و با نزدیک شدن عمر موج نوی ترویج فرهنگ روانکاوی در میان ایرانیان به دو دهه، زمان آن رسیده که انزوا و گوشهنشینی مکتبی و نهادی به موانست و همزبانی تطبیقی و میان موسسهای تبدیل گردد.
۲. مانژه فقط یک برنامهی درسی و آموزشی نیست، بلکه پیشنهادی فروتنانه به جامعهی روانکاوی ایران نیز خواهد بود.
بیتردید باور ما این است که ایجاد گشتالت و یکپارچگی تئوریها و صداهای متفاوت در رویکردهای روانکاوانه و پذیرش اینکه میتوان همهی رویکردها را در کنار هم پذیرفت، در بهترین حالت تصویری آیینهای و بهعبارتی امری خیالین است، اما نسبت رویکردهای روانکاوانه با یکدیگر چگونه است؟ بهنظر میرسد آنچه تفکرات متفاوت روانکاوانه را بهوجود میآورد متفکری است که به این اندیشهها میاندیشد و در بستر زمانی و تاریخی خاص خود به آنها جان میبخشد و آنها را به کلام و مفهوم درمیآورد. به بیان بهتر، نسبت تئوریها، ایدهها و آرای روانکاوانه بیشتر از آنکه قرار باشد همزمان در کنار هم به یکپارچگیای برسند، یکدیگر را خلق، نفی و حفظ میکنند.
از این رو در گروه آموزشی مانژه خواهیم کوشید فضایی فراهم شود تا این اندیشهها در نسبت و ارتباط با یکدیگر بازمعنابخشی شوند و صدای جدیدی باشد برای بازاندیشی اندیشههای روانکاوانه بهصورت تطبیقی (Comparative).
۳. دستور کار مانژه علاوه بر دورههای آموزشی کوتاهمدت، میانمدت، و بلند مدت، پژوهش است. پژوهشهای میانمکتبی در روانکاوی، پژوهشهای فرهنگی، و مطالعات میانرشتهای با نگاهی تام و تمام به زمینهی بومی کنش روانکاوانه در دل فرهنگهای متنوع همزیست در ایران فرهنگی و ایران سرزمینی مدنظر ماست. مانژه سهم بافتار سیاسی-اجتماعی و روح زمانه را نادیده نمیگیرد و به گفتگو و اثر متقابل درون و بیرون نگاهی جدی دارد.
۴. مسولیتپذیری اجتماعی دستور کار دیگر ما است. مانژه غیرانتفاعی نیست، اما امکانپذیر کردن آموزش روانکاوی استاندارد و باکیفیت برای همهی آنان که اشتیاق وافی دارند و دسترسی عادلانهتر به خدمات درمانی روانکاوانه برای طیف گستردهتر از افراد علاقهمند به دانستن در مورد خود از طریق اعطای گرنت، سوبسید و بورسیه مدنظر ما خواهد بود.
۵. هیچ مرزی برای آموختن در نظر نداریم. مانژه میزبان مدرسانی از همهی مکتبها، موسسهها و از درون و بیرون ایران خواهد شد.
۶. علاوه بر اهتمام به آموزش رواندرمانی روانکاوانه که در آن نگاه تطبیقی و سویههای دیالوگمحور پر رنگ است، مانژه توانمندسازی درمانگران ایرانی در زمینهی رواندرمانی روانکاوانهی کودک و نوجوان را به شکل ویژه در دستور کار قرار خواهد داد.
۷. اشتیاق ما این است که به اندازهی توان خودمان رواج تفکر تحلیلی و روانکاوی در ایران را ممکنتر کنیم. آموزش تحلیلی در ایران با وجود تلاشهای سازندهی تمام گروههای تحلیلی موجود و چهرههای شاخصی که سالها عمر خود را صرف آبادانی سرزمین روانکاوی ایران کردند، همچنان برای بارورتر شدن به بازاندیشی و تفکر نیازمند است. ارتقای کیفیت آموزش و در محور و مرکز قرار دادن خلق ذهن و زبان روانکاوانه در روانپژوهان میتواند دستور کاری برای همکاری گروههای تحلیلی در آیندهی روانکاوی ایران باشد.
مریم اصلذاکر
شهاب شیرخدا
آزاده قائمی
فروغ ادریسی
امیر حسین جلالی ندوشن